Szpinak
Trzy duże talerze szpinaku, wiązkę liści z czosnku, wiązkę kopru, młodej cebuli liście, razem we wrzącej wodzie miękko ugotować i odcedzić nie wyciskając wody; zrobić ciemną zaprażkę z łyżki masła i mąki, dać usiekany szpinak do zaprażki i trzeć kilka minut żeby się masa złączyła; dodać szczyptę soli, drobno usiekanego kopru i kwaterkę śmietany dobrej. Gdy masa dobrze utarta postawić na kuchnię aby się szpinak zagrzał ale nie zagotował, bo traci zielony kolor. Na szpinak na wiosnę można brać młode listki mniszka, pokrzywy, lebiody zwykłej, rzodkiewki, a nawet młodziutkie listki koniczyny, buraków. Uwaga Szpinak, jako jarzynną potrawę cenimy bardzo wysoko i stawiamy co do wartości odżywczej obok sałaty, codziennie w zakładzie naszym podawanej, którą też w braku jej, względnie w zimie suszony szpinak doskonale zastępuje. Jak sobie jednak radzić, jeżeli nie ma szpinaku w ogrodzie ani go na targu dostać nie można? Otóż doskonale można go zastąpić dziko rosnącemi roślinami, które zazwyczaj zachwaszczają nasze ogrody, Szpinak z takich roślin jest nawet smaczniejszy, ponieważ nie ma tak mdłego smaku, jak siany na grządkach. Najlepiej mieszać owe chwasty z ogrodowym szpinakiem. Podaję rośliny zastępujące szpinak po porządku, zaczynając od lepszych: 1. Najwyżej cenioną i przez lud używaną jest lebioda (łoboda). Są i gatunki lebiody ogrodowej, sianej na szpinak. 2. Cenniejszy nawet co do składu odżywczego ale trochę gorzkawy (zwłaszcza gdy starszy) jest mniszek (Leontodon tarraxacum) kwitnący żółto i mający znane puchowe kole z łodyżką mlecz wydzielającą. We Francyi używają soczystych młodych listków tej rośliny na sałatę. 3. Kaczeniec rosnący na mokrych miejscach; kwiat wiosenny z żółtemi liśćmi, także złocień zwany (odróżnić od jaskru) maokrągławe, lekko karbowane liście płasko na ziemi rozłożone. Młode listki pokazują się bardzo wcześnie na wiosnę i właśnie wtenczas użyte być mogą na sałatę. Starsze rosną szybko i gorzknieją. 4. Pokrzywa zwyczajna piekąca i głucha. Nadają się czubki z młodych roślin, mianowicie w cieniu rosnących. 5. Szczawnik czyli szczaw dziki, jednak nie szczawnik kwaśny, chociaż i ten jest dobry jako domieszka do innych. Szczawnik jest pierwszą rośliną wydobywającą się z pod śniegu, na szpinak zdatną. Młode listki nie mają kwasu ani goryczy, starsze są gorzkie. 6. Należy tu wymienić także młocie listki z roślin następujących: podbiał (używany przez lud do gołąbków), babka, gorczyca, cykorya, poziomki, lucerna, koniczyna, liście z winogron, zajęcza kapusta i wiele innych mniej znanych. 7. Nakoniec nadmieniam, że liście ze wszystkich warzyw ogrodowych i polnych na szpinak się nadają, jak: sałata, liście z buraków, grochu, bobu, fasoli, soji, hreczki, chrzanu, rzeżuchy, brukwi, kalarepy a szczególnie rzodkiewki, z dodatkiem liści porów, czosnku, lub cebuli. Wszystkie wymienione rośliny zmieszane na dają szpinakowi smak wykwintny a pożytek dla krwi znakomity ; wszystkie też znajdzie w naszych ogrodach na grzędach lub dziko rosnące. Mniemam, że zgodzą się ze mną wszyscy czytelnicy gdy powiem, że wiadomości o roślinach, które moo-ą być używanemi na szpinak, usilnie szerzyć potrzeba zwłaszcza między ludem. Jest to pokarm zdrowy, pożywny i niekosztowny, który wszędzie, np. na przechadzkach po drodze nazbierać można.
Przepis kulinarny pochodzi z książki kucharskiej
„KUCHNIA JARSKA
STOSOWANA W LECZNICY Dr. APOLINAREGO TARNAWSKIEGO W KOSOWIE”
ROMUALDA TARNAWSKA
LWÓW 1901
